اسلام آباد 24جون(اے پی پی)د خزانې وفاقي وزير سېنېټر اسحاق ډار وئېلي دي چې د نړيوال مالياتي فنډ سره د خبرو اترو په نتيجه كښې د بجټ په شميره كښې ځينې بدلونونه شوي٬د اېف بي آر د محاصل هدف 9200 اربه روپۍ څخه زياتولو سره 9415 اربه روپۍ٬د صوبو 5276 اربه روپو څخه زياتولو سره 5390 اربه روپۍ٬وفاقي حكومت خرڅونه 14460 اربه روپو څخه زياتولو سره 14480 اربه روپۍ٬د پنشن حجم 761 اربه روپو څخه زياتولو سره 801 اربه روپۍ٬ د سبسډۍ حجم 1064 اربه روپۍ او د ګرانټس حجم 1405 اربه روپۍ دي۔ سبسډی حجم 1064 اربه روپۍ دغسې ګرانټس حجم 1405 اربه روپۍ ته رسولې شوي، د دې ټولو اقداماتو په نتیجه كښې به د بجټ خساره كښې ښه والي راشي، مالیاتی خساره به 300 اربه روپۍ کمه شي،دا ټول بدلونونه د بجټ دستاویزات كښې شامل کړې شوي، 215 اربه روپۍ نورو ټیکسونو بوجھ په عام وګړي ، سرکاری ملازمانو او پنشنرز نه وي لاګوي دغسې د ګریډ 17 نه تر 22 ملازمانو لپاره پنشن اصلاحاتو پريكړه شوي چې له مخې به ئې كوم هم ریټائرډ سرکاری ملازم دوه ځائې پنشن نه شي ترلاسه كولې، د بيا سرکاری ملازمت په صورت كښې به پنشن یا تنخاه كښې يو څيز اخلي، اے ډی آر سی د لاري عدالتونو كښې 3200 اربه روپو زیر سماعت ټیکس مقدمو تصفیے هڅه به كولې شي،د بے نظیر انکم سپورټ پروګرام ا بجټ 450 اربه روپۍ څخه زياتولو سره 466 اربه روپۍ ته رسولې شوي۔ د خالي په ورځ قامی اسمبلۍ كښې د نوي مالي كال په وفاقی بجټ 2023-24 عام بحث راغونډولو سره د خز اني وزير محمد اسحاق ډار ووئيل د هېواد د حالاتو په وجه تير كال په ځيني درآمدات بنديز لګولې شوي ؤ د كومو بنیادی مقصد چې په وخت بهرنۍ ادائیګی باوري كول وو ځكه چې هغه مهال د هېواد د ديواليه كيدو خبري رواني وي خو د هغې باوجود مونږ خوراك، داروګانو او صنعتونو لپاره د خام مال پشمول ځيني څانګو ته ترجيح كړې وه،تيره شپه سټیټ بینك آف پاکستان د درآمدات په اړه ټولو بنديزونو ختمولو سرکلر جاری کړې كوم چې به نافذ العمل وي او دې سره به د سوداګرو ، كاروباري كسانو او صنعتونو مسئلي ختمي شي دغسې زرمبادله كښې به هم اضافه وشي۔د خزاني وزير ووئيل د پارلماني غړو پشمول څوك چې حج لپاره تللو څخه پاتي شوي،د هغوي لپاره د خصوصی حج پرواز انتظام شوې كوم به چې سبا روانيږي۔د خزاني وزير ووئيل زه د بجټ تجاویز په اړه د قامی اسمبلۍ غړو ، سېنېټ غړو ، سېنېټ او قامی اسمبلۍ قائمه کمېټیو ، لیډر آف دی اپوزیشن او په خاص توګه د ميرمنو غړو او بيل چیمبرز مننه كوم چا چې ښه او ګټه ور تجاویز وړاندې كړي،په هغه تجاویز كښې موسمیاتی بدلون ، فوډ سیکورټی، شمسی ټیوب ویلز، آبادۍ تحفظ، فنی مهارت، زراعت، بی آئی ایس پی، ای او بی آئی، کم نه كم اجرت، پسمانده او ضم شوي شوي ضلعو كښې پرمختيائي او سماجی منصوبو په اړه تجاویز شامل ؤ،مونږ هڅي كړي چې د هغه تجاویز په رڼا كښې د مستقبل روډ میپ جوړ كړې شي۔د خزاني وزير ووئيل د سېنېټ او سېنېټ قائمه کمېټۍ چې كوم تجاویز او سفارشات وړاندې كړي هغه زمونږ لپاره د لاري مشعل دې، دغسې قامی اسمبلۍ قائمه کمېټۍ ههم ښه تجاویز وړاندې كړي په دې مونږ د هغوي مننه كوو۔ د سېنېټ د اړخه په مجموعی توګه 59 تجاویز وړاندې كړې شوي ، چې پكښې 19 د عمومی نوعیت ؤ،په هغې كښې د سود خاتمه، دفاعی بجټ كښې اضافه، غیر ضروری خرڅونو كښې کمی، پیشه ورانه تربیي، یوټیلټی سټورز د څيزنو شته والې ، د سیاحت بجټ كښې اضافه او ریډیو ټی وی په اړه تجاویز شامل ؤ، مونږ هڅه كړي چې د مشکل حالاتو باوجود هغه شامل کړې شي۔ د خزاني وزير ووئيل ځينو معزز غړو سپر ټیکس او نان فائلرز لپاره 0.6 فیصده ود هولډنګ په اړه د تحفظاتو څرګندونه كړې وه، سپر ټیکس تير كال معارفي كړې شوي، د غړو د تجاویز په رڼا كښې د هغې سلیبز زيات كړې شوي او اوس 300 نه تر 500 ملیونه آمدن 10 فیصده سپر ټیکس به په ځائې وي، نوي سلیب ترمخه د ټیکس شرح 6، 8 او 10 فیصده سلیب له مخې ترتیب كړې شوي۔ سپر ټیکس زیات آمدن لرونكو كسانو لګولې شوي، نان فائلرز لپاره بینکونو څخه په روپو راوېستلو 0.6 فیصده ود هولډنګ ټیکس معیشت دستاویزی كولو لپاره ضروری دې،دا مهال د ټیکسونو بوجھ ځيني ملیونه وګړي زغمي۔ د خزاني وزير ووئيل ځيني معزز غړو په بونس شیئرز د ټیکس مخالفت کړې ، کمپنۍ شیئر هولډر له کیش او د بونس په شکل كښې ګټه وركوي، په نقد کیش 15 فیصد ټیکس لګولې شوي،خو په بونس ټیکس لاګو نه ؤ، نوي مالی كال وفاقی بجټ كښې په نقد او بونس دواړو 10 فیصده شرح سره ټیکس تجویز كړې شوي،۔ د خزاني وزير ووئيل انکم ټیکس آرډیننس سیکشن 98 په اړه بيل فورمز څخه سفارشات راغلي، كوم چې د ونډ فال ګین په اړه دي او د دغي تجویز هدف په كوم عام تن يا کمپنۍ نه دې، د دې تجویز له مخې كه وفاقی حکومت باور لري چې كومه هم څانګه خارجی عوامل څخه ونډ فال ګین شوي نو ټوله څانګه به په دې كښې شاملولې شي كومه به چې کارپوریټ څانګه وي۔ د خزاني وزير ووئيل د توان بجټ منصوبے له مخې غیر موثره او زياته برېښڼا خرڅ كونكو پنکھو ایکسائز ډیوټی لګولې شوي، وزیراعظم غونډه رابللي وه چې پكښې ټولو شراکت دارو ګډون كړې ؤ، پی اېس کیو این اے په داسې پنکھو ټیکس لګولو تجویز وركړې ؤ، دا اقدام د ریونیو مقاصد لپاره نه ؤ بلکه د دې خالص مقصد د برېښنا بچت او صارفینو د برېښنا بلونو كښې كمې ؤ۔ د خزاني وزير ووئيل د پاکستان سټاك ایکس چینج د اړخه تجاویز وړاندې كړې شوي ؤ، د اوږدي مودي شیئر هولډرز لپاره قانون كښې بدلون راولو۔ د خزاني وزير ووئيل ووئيل په دې خبره افسوس كوو چې دا مهال 3.2 ټریلیونه روپۍ ټیکس په اړه مقدمات په بيلو كچو موجود دي،تيري لسيزي راهسې د دې شخړو د سمدستي حل كولو هڅه شوي خو كومه نتيجه نه ده ترلباسه شوي،اوس پريكړه شوي چې اے ډی آر سی به لا قوي كولې شي۔ د اے ډی آر سی پريكړه به په اېف بی آر لازمی لاګو وي دغسې ټیکس وركونكو ته اپيل كيدې شي۔ د خزاني وزير ووئيل ووئيل موجوده حکومت د عام وګړي ضروریات او افراط زر ترنظر ساتلو سره په یوټیلټی سټورز د څيزونو لپاره 24 اربه روپۍ اېښودلي دي، 5 اربه رمضان پیکج دغسې وزیراعظم پیکج ترمخه سکور کارډ د لاري 30 اربه وركړې شوي، بے نظیر انکم سپورټ پروګرام روپۍ زياتولو سره 450 اربه روپۍ بيلي شوي وي خو اوس مونږ تجاویز ترنظر ساتلو سره راروان كال بجټ كښې 466 اربه روپۍ بيلولو پريكړه كړي۔ ده ووئيل مونږ د خپلو وسله والو په كاركردګۍ وياړ لرو، دفاع ته ترجیح وركوو،سېنېټ هم د پاك پوځ ټول ضروریات پوره كولو تجویز وركړې دې،موڼږ د پاك پوځ ضروریات لپاره په وخت روپۍ جاري كړي۔ ده ووئيل د موسمیاتی بدلون په اړه 30 اربه روپۍ بيلي كړې شوي، وفاقی حکومت صوبو مرستي سره ښه پالیسۍ جوړي كړي، کم نه کم اجرت زياتولو سره 25 زره ته رسولې شوي، ای او بی آئی پنشن 8 زره روپۍ ته رسولې شوي،د تیل نړيوالي منډی كښې د بيعو ټوله ګټه صارفینو ته ورسولې شوي،سباؤن كښې به هم په دې عمل كولې شي، بهبود سیونګ سرټیفکیټس او شهيدانو فیملی ویلفیئر سکیمونو كښې سرمایه کارغ حد 75 لكهه مقرر شوې ؤ ، پنشنرز بینیفټس سکیم كښې سرمایه کارۍ حد هم 50 لكهه څخه زياتولو سره 75 لكهه روپۍ ته رسولو پريكړه شوي۔ده ووئيل پټرولیم مصنوعات كښې پټرول او هائی سپډ ډیزل بيعو كښې اضافي حد 50 روپۍ څخه زياتولو سره 60 فیصده رسولې شي، حکومت د ترسیلات زر په اړه آسانيو لپاره 80 اربه روپۍ بيلي كړي، د مسلم لیګ (ن) حکومت خېبرپښتونخوا ضم شوي ضلعو پرمختګ لپاره او غیر ترقیاتی سکیمونو لپاره، هزاریه ترقیاتی اهداف ترلاسه كولو ، سائنس اینډ ټیکنالوجی او زراعت پرمختګ لپاره زياتي روپۍ بيلي كړي، زرعی ټیوب ویلونه په شمسی توان منتقل کولو لپاره 30 اربه د ځوانانو ښېګړي لپاره 31 اربه روپۍ بيلي شوي، د وزیراعظم شهباز شریف په سپارښتنه کفایت شعاری لاره خپله كړې شوي،ټولو وزارتونو او ډویژنو په حکومتی هدایات سږ كال په مهال په دې لړ كښې مرسته كړي، کفایت شعارۍ ټول اقدامات به د راروان كال په مهال هم روان ساتلې شي۔ پبلك فنانس مینجمنټ اصلاحات په اړه تجویز وړاندې شوي ټی ایس اے او ټریژری رولز به نافذولې شي۔ ده ووئيل وفاقی پنشن خرڅونه زيات شوي، په دې كښې اصلاحاتو ته اړتيا ده۔ د خزاني وزير ووئيل نړيوال مالیاتی فنډ سره د خبرو اترو په اړه هم پوښتني كېږي ، حکومت د روان كال په مهال تر اپریل د آئی ایم ایف په ټولو نكتو پشمول پیشګی اقدامات عملدرآمد کړې ؤ ، بهرنی مالیاتی ګیپ په وجه بورډ په وړاندې کیس وړاندې نه شو، وزیراعظم محمد شهباز شریف پیرس كښې د نړيوال مالیاتی فنډ منیجنګ ډائریکټر سره دوه ملاقاتونه شوي او پريكړه شوي چې دواړه اړخه چاري به مخ په وړاندې بوتللي شي په دې لړ كښې تيره ورځ حکومت معاشی دلي او د نړيوال مالیاتی فنډ ترمينځه تفصیلی خبري اتري شوي،موڼږ د زړه نه هڅي كړي چې 9مه جائزه کامیابۍ سره بشپړ شي۔ د خزاني وزير ووئيل د آئی ایم ایف د اړڅه په سرکاری ملازمانو ټیکس يو په دوه زياتولو تجویز ؤ كوم چې مونږ نه دې منلے۔ آئی ایم ایف سره چاري ترسره كيدلو سره به د پاکستان ګټه وشي ، د لوظنامي تفصیلات د دې ایوان او قام امانت دې ، كله چې لوظنامه وشي نو مونږ به هغه د وزارت په ویب سائټ آپ لوډ كوو۔ د خزاني وزير ووئيل آئی ایم ایف سره چې كومي چاري ترسره شوي د هغې له مخې نوي مالي كال بجټ شميرو كښې ځيني بدلونونه شوي، د اېف بي آر د محاصل هدف 9200 اربه روپۍ څخه زياتولو سره 9415 اربه روپۍ٬د صوبو 5276 اربه روپو څخه زياتولو سره 5390 اربه روپۍ٬وفاقي حكومت خرڅونه 14460 اربه روپو څخه زياتولو سره 14480 اربه روپۍ٬د پنشن حجم 761 اربه روپو څخه زياتولو سره 801 اربه روپۍ٬ د سبسډۍ حجم 1064 اربه روپۍ او د ګرانټس حجم 1405 اربه روپۍ دي۔ سبسډی حجم 1064 اربه روپۍ دغسې ګرانټس حجم 1405 اربه روپۍ ته رسولې شوي، د دې ټولو اقداماتو په نتیجه كښې به د بجټ خساره كښې ښه والي راشي، مالیاتی خساره به 300 اربه روپۍ کمه شي،دا ټول بدلونونه د بجټ دستاویزات كښې شامل کړې شوي، 215 اربه روپۍ نورو ټیکسونو بوجھ په عام وګړي ، سرکاری ملازمانو او پنشنرز نه وي لاګوي دغسې د ګریډ 17 نه تر 22 ملازمانو لپاره پنشن اصلاحاتو پريكړه شوي چې له مخې به ئې كوم هم ریټائرډ سرکاری ملازم دوه ځائې پنشن نه شي ترلاسه كولې، د بيا سرکاری ملازمت په صورت كښې به پنشن یا تنخاه كښې يو څيز اخلي، اے ډی آر سی د لاري عدالتونو كښې 3200 اربه روپو زیر سماعت ټیکس مقدمو تصفیے هڅه به كولې شي،د بے نظیر انکم سپورټ پروګرام ا بجټ 450 اربه روپۍ څخه زياتولو سره 466 اربه روپۍ ته رسولې شوي۔ د خزاني وزير ووئيل زمونږ معیشت مشکل حالات مقابله کولو بشپړه صلاحیت لري،مونږ په تير وخت كښې داسې كولو سره ښودلي، 2017ء كښې پاکستان د نړۍ 24م لوئ معیشت ؤ، هغه مقام به بيا ترلاسه كولې شي،هغه وخت لري نه دې چې پاکستان به په ګروپ 20 كښې شامل شي